RADEN NGABEI SUNARTO, SAREAN SINE

Raden Ngabei Sunarto, Juru Kunci Gunung Sarean, Sine, Ngawi

Acara jiarah kubur pancen wis dadi tradhisi ritual pengageng ing pemda Kabupaten Ngawi lan diuri uri setaun sepisan bebarengan padha nyekar ana ing pesa­ reyane leluhur Ngawi yaiku makam Raden Tumeng gung
Poerwodiprojo, ana ing Kauman Ngawi, makam Patih Pringgo Koesomo ing Ngawi Purba, Makam Raden Adipati Kertonegoro ana gunung Saeran, Sine sarta makam Raden Patih Ronggolelono sarta putri Cempo kang manggon ana Jabalkadas, desa Tawangrejo,
Ngrambe.

Ing acara kang dilaksanakake ana ing rerangken tanggap warsa Kabupaten Ngawi mau, wartawan PS nyo ba gawe laporan khusus ngenani acara jiarah ana ing makame pepundhen masyarakat Ngawi yaiku makam Raden Adipati Kertonegoro ana ing gunung Sarean,Sine,sarta sosok Raden Ngabei Sunarto (65) juru kunci pesarean.

Makam RA Kertonegoro dumunung ana ing pucuke pegunungan lan ing acara ritual mau sakabehe pejabat Pemda padha ngrawuhi kalebu Bupati Ngawi Ir Budi
Sulistyono sarta Wakil Bupati Ony Harsono.

Sanajan dalane munggah nanging wis digawe trap trapan luwih saka 100 trap sarta kudu nduweni phisik
kang kuwat,para pejabat Pemkab Ngawi ora ana sing sambat kabeh bisa kasil tekan pucuking gunung Sarean sarta nindakake doa lan nyekar.

Mbukane makam Raden Adipati Kertonegoro ora lepas saka Mbah Sunarto, warga desa Blimbing, Sine kang omahe ana sangisore gunung Sarean lan ora adhoh saka makam mau.

Mbah Sunarto wiwit taun 1965 kajibah minangka Juru kunci nunggak semi pakaryane simbah sarta bapake kang uga minangka juru kunci makam gunung Sarean,
ya saka anggone nekuni pakaryan juru kunci mau Mbah Narto antuk penghargaan minangka abdi dalem Keraton Surakarta Hadiningrat kanthi dipa ringi sebutan Raden Ngabei.

Miturut katerangane Mbah Narto, dheweke minangka juru kunci makam sing kaping lima lan sadurunge simbahe lanang aran Sastro Dimejo juru kunci sepisanan, banjur katerusake Pujo Sukarto kang uga bapake dhewe, saka Pujo kasambung Wiro nanging
mung kuwat sawetara taun sabanjure diayahi Marto Paiman sing uga mung kuwat dilakoni watara limang wulan, lagi Mbah Sunarto nganti saprene..

“Kula kalebet turun juru kunci gunung Sarean,dene piyantun kalih Mbah Wiro saha Marto Paiman mboten wonten garis keturunan mila mboten dangu ang­
genipun makarya amargi sami mboten kiat”celathu ne Mbah Narto mbukani rembug.

Miturut crita Mbah Narto, RA Kertonegoro minangka Bupati sepisanan Ngawi ndhuwe Patih aran Ronggolelono lan wektu kuwi Kadipaten manggon ana ing wewengkon Gendingan lan nganti saiki tipak tilas kadipaten mau isih diuri uri warga desa Gendingan,
Kecamatan Widodaren.

Sejatine buku kang mbabar kiprahe Kanjeng Gusti RA Kertonegoro ana nanging Mbah Narto ora genah saiki buku mau ana ngendi sing jelas dheweke menehi katerangan adhedhasar saka buku babad kang gegayutan karo crita Bupati sepisanan mau sarta crita kang ditampa saka simbah lan Bapake Kadipaten Gendingan wektu kuwi diserang karo kompeni lan karana kalah gegaman mula RA Kertonegoro kang didherekake dening Patih
Ronggolelono sarta sawetara prajurit, banjur kaseser ing yuda.

Sang Adipati karo pandhereke anggone keplayu nganti tumeka gunung Sarean kalebu perenging gunung Lawu lan ana ing papan kono RA Kertonegoro banjur leren
sarta masanggrah, marang warga kang manggon sakiwa tengene papan kono, piyambake ngajak gawe karang padesan kang mengkone kaajab bisa dadi papan kang tentrem lan maju.

Ringkesing crita papan mau kasil dadi padesan kang rame sarta wargane katon ayem tentrem, kalebu Patih Ronggolelono kang tansah setiya ngampingi bendara
gustine.

RA Kertonegoro manggon ana ing padhepokan gunung Sarean nganti sasedane lan jasade uga kakubur ana ing komplek pemakamam gunung Saeran lan isih bisa dideleng nganti saiki sarta dilestarekake kanggo papan
ritual jiarahe para pejabat PemKab Ngawi.

Dene Patih Ronggolelono banjur ngupadi sedulure putri aran Putri Cempo lan sawise kekarone seda ban jur kakubur ana ing gunung Jabalkadas, desa Tawangrejo, Kecamatan Ngrambe, watara 10 km sisih Wetan gunung Sarean, Sine.

Gunung Sarean, Sine sakliyane ajeg kanggo acara ritual para pejabat ing Pemkab Ngawi mligine ana ing rerangken Hari Jadi Ngawi, kanyatan uga kanggo papan
peziarah kang duwe kepentingan ngalab berkah utawa tapa tirakat ngupadi tujuwan kang durung kasembadan.

Miturut Mbah Sunarto kang antuk kanugrahan sebutan Raden Ngabei saka keraton Surakarta Hadini ngrat dek taun 1983 karana saka pengabdiane marang adat sarta budaya Jawa, nerangake manawa peziarah kang teka ing
gunung Sarean ora mung mligi warga pedunung, nanging malah ana sing saka njaba Ngawi ing antarane Sragen, Solo, Madiun, Semarang lan saka daerah liyane.

Wis kena dipesthekake manawa ing dina Jumat Legi sarta Selasa Kliwon akeh peziarah kang tuguran ana ing pesareane RA Kertonegoro, malah manawa wanci wulan Suro peziarah kang teka luwih akeh.

Ya ing wektu ngono kuwi para peziarah nggunakake jasane Mbah Narto minangka juru kunci saperlu
nglantarake panyuwunane lan ing wektu ngono kuwi Mbah Narto lagi antuk rejeki.

Amarga miturut Mbah Narto sasuwene dadi juru kunci wiwit taun 1965 dheweke durung nate antuk blanja maton saka pihak pemda utawa pemdes, ngelingi
peranne anggone njaga sarta nglestarekake papan pesareane priyagung, bab mau banget gawe nelangsane penggalihe juru kunci Mbah Narto.

“Saestu Mas kulo dereng nate pikantuk paweweh arupi arto menapa sanesipun saking Pemda napa malih saking desa,” jlentrehe juru kunci kang wis duwe anak lan putu mau kanthi walaka.

Panyuwune muga muga Pak Bupati utawa sing nduweni kewenangan, bisa mikirake nasib sarta perjuangane ang­ gone ngrukti pesarean priyagung kang uga minangka Bupati Ngawi kang kapisanan. (Yan Kumala)